Μετά το 1825 η ελληνική επανάσταση είχε εξασθενήσει λόγω των εμφύλιων συγκρούσεων, της απώλειας πολλών μεγάλων οπλαρχηγών αλλά και της έλευσης του Ιμπραήμ στην Ελλάδα.
Ωστόσο η φλόγα της ήταν ακόμα αναμμένη και κατόρθωσε να προσελκύσει το ενδιαφέρον της Δύσης. Έτσι με τη Συνθήκη του Λονδίνου το 1827 οι Μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Ρωσία, Γαλλία) παρακινούμενες από την επιθυμία τους για αύξηση επιρροής στα Βαλκάνια, αποφάσισαν την ειρήνευση στην Ελλάδα προτείνοντας στον Σουλτάνο την παραχώρηση ανεξαρτησίας στους Έλληνες, πράγμα το οποίο αυτός αρνήθηκε. Η επικύρωση της ελληνικής ανεξαρτησίας ήρθε επίσημα μετά από δυόμιση χρόνια.
Πρωτόκολλο του Λονδίνου (1830)- Η Ακαρνανία εκτός του ελληνικού κράτους!
Το πρωτόκολλο αυτό ήταν η πρώτη επίσημη διεθνής διπλωματική πράξη που αναγνώριζε την ανεξαρτησία και την κυριαρχία της Ελλάδας. Το πολίτευμα της θα ήταν μοναρχία με υποψήφιο βασιλιά τον πρίγκιπα Λεοπόλδο της Σαξονίας. Τα σύνορα του νέου κράτους ορίζονταν από τη γραμμή μεταξύ των ποταμών Αχελώου στα δυτικά και Σπερχειού ανατολικά, αφήνοντας την Ακαρνανία εκτός της νεοσύστατης Ελλάδας. Γιατί όμως εξαιρέθηκε;
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία αρνούνταν την πλήρη ανεξαρτησία των Ελλήνων, προτιμούσε κάποιο καθεστώς αυτονομίας ή φορολογικής υποτέλειας. Έτσι οι Μεγάλες Δυνάμεις έδωσαν πίσω στον Σουλτάνο ως αντάλλαγμα την περιοχή δυτικά του Αχελώου για να αναγνωρίσει την πλήρη ανεξαρτησία της Ελλάδος.
Η εξαίρεση της Ακαρνανίας ήταν κυρίως αγγλική επιθυμία καθώς θεωρούσε ότι η γειτνίαση της με τα αγγλοκρατούμενα Επτάνησα εγκυμονούσε κινδύνους επαναστάσεων στα Ιόνια νησιά.
Επίσης η περιοχή είχε σημαντική οικονομική αξία, με την εύφορη Παραχελωίτιδα πεδιάδα στα ανατολικά αλλά και τα δάση βελανιδιάς όπου γινόταν εκμετάλλευση του βελανιδιού και άντληση ναυπηγικής ξυλείας.
 |
| Λεοπόλδος Α΄ του Βελγίου |
Το πρωτόκολλο υπεγράφη από τις Μεγάλες Δυνάμεις και κοινοποιήθηκε στην ελληνική κυβέρνηση μαζί με την υποχρέωση αποχώρησης όλων των ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων από τα μέρη που δεν άνηκαν στα νέα σύνορα.
Η είδηση αυτή προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στη Δυτική Ελλάδα με αποδέκτες της δυσαρέσκειας την Αγγλία, τη Γαλλία αλλά και τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια.
Να τονίσουμε ότι η περιοχή βρισκόταν υπό ελληνικό έλεγχο από το 1829 με την απελευθέρωση της Βόνιτσας (5 Μαρτίου), του Μαχαλά (19 Μαρτίου) και της Αμφιλοχίας (26 Μαρτίου). Ακόμη, κατοικείτο από ελληνικούς πληθυσμούς και είχε σημαντική συνεισφορά στην Επανάσταση.
Ο Καποδίστριας δέχθηκε το πρωτόκολλο και αμέσως ξεκίνησε σκληρό αγώνα για την επέκταση των συνόρων, αγώνας που κράτησε μέχρι τη δολοφονία του. Επιστράτευσε μάλιστα και την συνδρομή του Λεοπόλδου, ο οποίος κινήθηκε για τη βελτίωση των συνόρων, ζητώντας μάλιστα από τους Βρετανούς να συμπεριληφθεί ακόμα και η Κρήτη στο νεοσύστατο κράτος, αίτημα που φυσικά απορρίφθηκε. Εν τέλει ο Λεοπόλδος αρνήθηκε τη θέση του βασιλιά καθώς δεν επιθυμούσε να βασιλεύσει σε μια φτωχή χώρα με περιορισμένα σύνορα και χωρίς την εύνοια του λαού. Την θέση του ανέλαβε ο Όθωνας.
Η τελική προσάρτηση της Ακαρνανίας
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων και των Οθωμανών για την οριοθέτηση των συνόρων συνεχίστηκαν έως τον Μάιο του 1832 με το νέο Πρωτόκολλο του Λονδίνου που όριζε την τελική συνοριακή γραμμή Αμβρακικού-Παγασητικού. Η Ακαρνανία τελικώς αποδόθηκε στο ελληνικό κράτος στις 27 Απριλίου 1832 κατόπιν απόφασης της Αγγλίας, Ρωσίας και Γαλλίας. Με το βασιλικό διάταγμα 3/15-4-1833 συστάθηκε ο νομός Αιτωλίας και Ακαρνανίας, με αρχική πρωτεύουσα το Βραχώρι (Αγρίνιο), η οποία μεταφέρθηκε πέντε μήνες αργότερα στο Μεσολόγγι.
 |
| Γαλλικός χάρτης που φαίνονται λεπτομερώς τα ανατολικά και δυτικά σύνορα του 1832 |
Εν κατακλείδι, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η οριοθέτηση των ελληνοτουρκικών συνόρων δεν ήταν απόρροια της φροντίδας των δυτικών για τη διευθέτηση των προβλημάτων μεταξύ των δύο λαών, αλλά μια προσπάθεια εύρεσης κοινής λύσης μεταξύ των αντικρουόμενων συμφερόντων των Μεγάλων Δυνάμεων στην ελληνική χερσόνησο, γι' αυτό και οι συνεχείς εδαφικές αλλαγές όπως στην περίπτωση της Ακαρνανίας.
ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Ο Ι. Καποδίστριας ως κυβερνήτης της Ελλάδας (1828-1831) Η ολοκλήρωση της ελληνικής επανάστασης (1829)
ΣΥΝΟΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου