links

ΚΑΙΡΟΣ

ΚΕΡΑΜΙΔΙ ΒΑΛΤΟΥ Καιρός

Δευτέρα 8 Μαρτίου 2021

Αφιέρωμα 200 χρόνια απο την Ελληνική επανάσταση 1821-2021: Η Μάχη της Γραβιάς.

 gravia

Με το ξέσπασμα της Επανάστασης οι Τούρκοι αντέδρασαν σχεδόν αμέσως. Έστειλαν ισχυρές στρατιές να καταστείλουν την επανάσταση πριν συμβεί κάτι σοβαρό.

 Ο Χουρσίτ πασάς, που πολιορκούσε τότε τον Αλή πασά στα Ιωάννινα, ανησυχούσε πολύ επειδή η οικογένεια του ήταν κλεισμένη στην Τρίπολη την οποία είχαν πολιορκήσει οι Έλληνες. Έστειλε λοιπόν δύο τμήματα του στρατού του να διαλύσουν την πολιορκία της Τρίπολης. Το ένα τμήμα θα πήγαινε δυτικά και το άλλο ανατολικά. Το δεύτερο αποτελούταν από παραπάνω από 8.000 Τουρκαλβανούς πολεμιστές με διοικητή τους το Μεχμέτ Κιοσέ πασά και υποδιοικητή τον Ομέρ πασά Βρυώνη αλλά ουσιαστικός αρχηγός ήταν ο Βρυώνης λόγω της μεγάλης του πολεμικής εμπειρίας και εκπαίδευσης.

Αυτή τη μεγάλη στρατιά προσπάθησαν να σταματήσουν οι οπλαρχηγοί Αθανάσιος Διάκος, Δυοβουνιώτης και Πανουριάς με 1.500 άνδρες σε τρία σημεία του Σπερχείου. Στην μάχη της Αλαμάνας οι Έλληνες ηττήθηκαν με απώλειες 200 νεκρούς. Την ήττα τους προκάλεσε η γρήγορη υποχώρηση του Δυοβουνιώτη. Ο μαρτυρικός θάνατος του Διάκου φούντωσε τον θυμό ενός οπλαρχηγού που ορκίστηκε να πάρει εκδίκηση για την κτηνωδία των Τούρκων: του Οδυσσέα Ανδρούτσου.
0-009-1_LI.jpg

Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος ήταν τότε τριάντα δύο χρονών και ένας από τους μεγαλύτερους κλεφταρματωλούς που υπήρχαν εκείνη την περίοδο. Γνωρίζονταν με τον Αθανάσιο Διάκο για πολύ καιρό καθώς και με τον Ομέρ Βρυώνη. Είχε τρομερά μεγάλη στρατιωτική εμπειρία και εκείνη την εποχή βρίσκονταν στην Δυτική Ελλάδα που προσπαθούσε να ξεσηκώσει τους οπλαρχηγούς της περιοχής. Προκειμένου να το κάνει αυτό σκότωσε ένα Τούρκο φοροεισπράκτορα, τον Χασάν μπέη Γκέκα, και την στρατιωτική του ομάδα αφήνοντας τα χρήματα τους απείραχτα ώστε οι Τούρκοι να καταλάβουν πως έχουν επανάσταση.

Ο Ομέρ Βρυώνης είχε πολύ καλές σχέσεις με τον Ανδρούτσο. Τον γνώριζε ήδη από την στρατιωτική σχολή του Αλή πασά στα Γιάννενα. Ήξερε καλά τις στρατηγικές του με αποτέλεσμα να καταλάβει πως ο φόνος του Χασάν μπέη είχε γίνει από τον Ανδρούτσο. Έτσι έστειλε γράμμα στον Ανδρούτσο και του ζητούσε να συναντηθούν σε ένα χάνι (=πανδοχείο) στην Γραβιά Φωκίδας για να του ζητήσει να τον βοηθήσει στην κάθοδο στην Πελοπόννησο. Ως αντάλλαγμα θα τον συγχωρούσε για τον φόνο του Χασάν μπέη.

Ο Οδυσσέας εκείνη την στιγμή το βρήκε αυτό σαν ευκαιρία να πάρει εκδίκηση. Συμφώνησε με τον Βρυώνη και χωρίς δεύτερη σκέψη κάλεσε όλους τους οπλαρχηγούς από την μάχη της Αλαμάνας και τους συμβούλεψε να συναντηθούν στο χάνι της Γραβιάς. Έσπευσε ο ίδιος, με τον Σουλιώτη οπλαρχηγό Χρήστο Κοσμά και έντεκα πολεμιστές, και από τα Άγραφα που ‘ταν έφτασε στη Γραβιά σε δύο ημέρες! 

Εκεί, στις 5 Μαΐου 1821, ενώθηκε με τον Γιάννη Γκούρα και τον Ευστάθιο Κατσικογιάννη που, θέλοντας να πάρουν εκδίκηση για τον θάνατο του Διάκου, έτρεξαν να τον βοηθήσουν. Παράλληλα ο Οδυσσέας έστειλε επιστολή στον Βασίλη Μπούσγο, ο οποίος είχε αντικαταστήσει τον Διάκο στη θέση του φρουράρχου της Λιβαδειάς, να έρθει να τον βοηθήσει. Ο τελευταίος αρνήθηκε γιατί έπρεπε να φυλάξει την πόλη. Τέλος ο Ανδρούτσος έστειλε τον Γκούρα να πάει να σφάξει τους Τούρκους αιχμαλώτους της Άμφισσας γιατί ήσαν αρκετά επικίνδυνοι για την εξέλιξη της Επανάστασης. Λίγο αργότερα έφτασε ο Γιάννης Δυοβουνιώτης και ο Πανουριάς. Η δύναμή τους, που δεν υπερέβαινε τους 1.100 άνδρες, στρατοπέδευσε στο χάνι.

0 003

Το χάνι αυτό τότε ήταν ένα μικρό πλιθόκτιστο, διόροφο και παμπάλαιο κτίριο και είχε μία μεγάλη λιθόκτιστη περίφραξη με μία αυλόπορτα. Μέσα στην περίφραξη αυτή υπήρχε μία πελώρια βελανιδιά. Κάτω λοιπόν από αυτή την βελανιδιά διάλεξαν οι Έλληνες οπλαρχηγοί να κάνουν τα σχέδιά τους. Σχεδόν όλοι οι οπλαρχηγοί πίστευαν πως έπρεπε να οχυρώσουν τις ορεινές περιοχές γύρω από την Γραβιά δηλαδή τα υψώματα του Χλωμού, πάνω από την βρύση του Σόντζικα. Ο Ανδρούτσος όμως διαφωνούσε κάθετα με αυτή την ιδέα. Ήξερε καλά τον Ομέρ Βρυώνη και ήξερε πως οι Έλληνες δεν θα μπορούσαν να του αντιπαραταχθούν. Επίσης ξέροντας πως οι Έλληνες ήθελαν να είναι στο βουνό για να έχουν μία οδό διαφυγής προσπαθούσε να βρει ένα τρόπο να μην υποχωρήσουν. Έπρεπε να βρει ένα σχέδιο το οποίο να βοηθήσει τους συμπατριώτες του να νικήσουν, πράγμα που φαίνονταν σχεδόν αδύνατο.

Κάποια στιγμή του ήρθε μία μεγάλη ιδέα:
-Θα οχυρωθούμε στο μέσα στο χάνι! Θα φράξουμε τα παράθυρα, θα ανοίξουμε πολεμίστρες στους και οι Τούρκοι θα δυσκολευτούν πολύ να μας χτυπήσουν ενώ εμείς θα τους πυροβολούμε με τα καριοφίλια προστατευμένοι!

Οι Έλληνες οπλαρχηγοί κοιτάχτηκαν για λίγο μεταξύ τους και μετά… έσκασαν στα γέλια. Νόμιζαν πως ο Οδυσσέας έκανε πλάκα. Ο τελευταίος έγινε έξω φρενών και πέρασε πολύ ώρα μέχρι να τους εξηγήσει πως δεν αστειευόταν και ότι σοβαρολογούσε. Εκείνοι τον κοίταξαν αποχαυνωμένοι. Δεν πίστευαν στα λόγια του.

-Είσαι τρελός βρε; τον ρώτησε ο Δυοβουνιώτης. Εάν κάνουμε ό,τι λες θα μας κλείσουν σαν τους ποντικούς στην φάκα και κανείς μας δεν θα γλιτώσει! Δεν ξέρω αν εσύ Λυσσέο (=το παρατσούκλι του) θέλεις να πεθάνεις πάντως εμείς θέλουμε να σώσουμε τα τομάρια μας.

Ο Οδυσσέας όμως επέμενε. Οι υπόλοιποι οπλαρχηγοί άρχισαν να τσακώνονται τότε μαζί του. Ο Οδυσσέας θυμωμένος δεν έκανε πίσω και δεν άργησε να καταλήξει σε βαριές βρισιές. Ο τσακωμός συνεχίζονταν και δεν φαίνονταν να σταματήσει.

ceb7-cebcceb1cf87ceb7-cf84cf89cebd-cebccf85cebbcf89cebd-9_LI (2)

Πέρασαν τρεις ημέρες και η διαφωνία συνεχίζονταν. Το πρωί της 8ης Μαΐου 1821 ένα πιτσιρίκι έφτασε στο στρατόπεδο και ενημέρωσε τους οπλαρχηγούς πως ο Ομέρ Βρυώνης ήταν μία ώρα μακριά τους! Ο Βρυώνης είχε ξεκινήσει από την προηγούμενη μέρα και για να προλάβει να φτάσει στην Τρίπολη διέσχισε γρήγορα την Φθιώτιδα, κατέλαβε την Μενδενίτσα και, αφήνοντας εκεί τον Μεχμέτ Κιοσέ με 1.000 άνδρες ως οπισθοφυλακή, έσπευσε με 7.000 πεζούς και 1.000 ιππείς να καταστρέψει την Άμφισσα. Το πεζικό του αποτελούταν από Τουρκαλβανούς, Βόσνιους και άλλους Σλαβομουσουλμάνους και Σαριγκιουλήδες από την Μακεδονία, ενώ το ιππικό του περιελάμβανε 500 Τσάμηδες υπό τον Μουσταφά μπέη Κιαφαζέζη και 500 Γκέκηδες υπό τον Τελεχά Φέζο.

Οι Έλληνες πανικοβλήθηκαν αμέσως! Ζήτησαν από τον Ανδρούτσο να συμβιβαστεί όσο πιο γρήγορα μπορούσε με τους οπλαρχηγούς προκειμένου να προλάβουν τις οχυρώσεις. Ο Οδυσσέας δεν είχε πολλές επιλογές. Οι υπόλοιποι οπλαρχηγοί ανακουφισμένοι πήραν τους άντρες και χωρίστηκαν σε δύο σώματα, το ένα στα δεξιά του Χλωμού και το άλλο στα αριστερά. Πριν όμως λάβουν όλοι τις θέσεις ο Οδυσσέας σηκώθηκε.

Και τότε ο Οδυσσέας Ανδρούτσος είπε τα αθάνατα λόγια τα οποία ίσως να καθόρισαν την μοίρα τις Επανάστασης:

-Ε ρε παιδιά! Όποιος θέλει να με ακολουθήσει στο χάνι ας πιαστεί στο χορό που θα σύρω!

Έβγαλε το μαντήλι του που το είχε δεμένο στο φέσι του και άρχισε να χορεύει τσάμικο. Μέρικοι νόμισαν πως είχε τρελαθεί εντελώς. Και τότε… ο Γιάννης Γκούρας σηκώθηκε και έπιασε το μαντήλι. Μετά ο Παπαντρέας από την Άμφισσα και ο Τρακακομνάς. Ύστερα ο Αναστάσης Μάρος και ο Αγγελής Γοβγινάς από την Εύβοια. Ο Μπουντούνης, ο Ζαφείρης, ο Καπλάνης, ο Σεφέρης, ο Μαμούρης, οι Καπογιωργαίοι, ο Τούρκος φίλος του Ανδρούτσου Μουσταφά Γκίκα, κάμποσοι Γαλαξιδιώτες και τέλος ο ιδιοκτήτης του χανιού και τα δύο έφηβα παιδιά του ακολούθησαν και ο χορός φούντωσε για τα καλά. Αντιβούισαν τα στενά της Γραβιάς από τον χορό, τα τραγούδια, τα σφυρίγματα των παλικαριών και ο τόπος πήρε όψη πανηγυριώτικης χαράς!

001-1_LI (2)

Κάτω στου βάλτου τα χωριά, Ξηρόμερο και Άγραφα,
Και στα πέντε βιλαέτια, φάτε, πιείτε μωρ’ αδέρφια.
Εκεί είν’ οι Κλέφτες οι πολλοί, ούλοι ντυμένοι στο φλουρί,
κάθονται και τρων και πίνουν, και την Άρτα φοβερίζουν.
Πιάνουν και γράφουν μια γραφή, βρίζουν τα γένια του Κατή
γράφουνε και στο Κομπότι, προσκυνούν το Δεσπότη.
Βρε Τούρκοι κάτσετε καλά, γιατί σας καίμε τα χωριά! Γρήγορα το αρματολίκι, γιατ’ ερχόμαστε σαν λύκοι!

Αφού έκαναν δύο γύρους ο Ανδρούτσος άνοιξε την πόρτα του χανιού με μία κλοτσιά και τους έβαλε όλους μέσα. Ο χορός τους διαλύθηκε και τα παλικάρια του Οδυσσέα έπιασαν αμέσως δουλειά. Έφραξαν με πέτρες τις πόρτες, τα παράθυρα, και άνοιξαν πολεμίστρες στους τοίχους. Σε λίγο έφτασε και ο Αναγνώστης Κεχαγιάς, ο οποίος τους έφερε τα πυρομαχικά. Ο Οδυσσέας μέτρησε όσους ήσαν μέσα στο χάνι. Ήταν εκατόν δεκατέσσερα παλικάρια,συν ο ιδιοκτήτης του χανιού και δύο του παιδιά, 117 και μαζί με τον ίδιο 118. Εκατόν δεκαοχτώ άντρες είχαν χωθεί στο χάνι. Ο Δυοβουνιώτης και ο Πανουριάς εν τω μεταξύ κατέλαβαν τα υψώματα αγνοώντας τον Ανδρούτσο.

Γύρω στις 10:00 το πρωί, ένα χαμηλό σύννεφο σκόνης που φάνηκε από τους λόφους έδωσε σήμα πως οι Τουρκαλβανοί είχαν περάσει από το ποτάμι της Γραβιάς και πλησίαζαν. Σε λίγα λεπτά φάνηκε ολόκληρος ο στρατός με τις σημαίες τους να ανεμίζουν και τα όπλα τους να λάμπουνε από το φως του ήλιου. Ο Ομέρ Βρυώνης διέκρινε απευθείας τα ελληνικά σώματα στο Χλωμό και έστειλε δύο τμήματα του στρατού απάνω τους. Οι Έλληνες δεν άργησαν να υποχωρήσουν. Ο Βρυώνης, αφού ανασύνταξε τις δυνάμεις του, άρχισε να προχωράει καμαρωτός στο χάνι. Δεν άργησαν να φτάσουν οι πρώτες σφαίρες. Μία από αυτές, ευτυχώς για αυτόν, χτύπησε την ασημένια παλάσκα του. Ο Βρυώνης αμέσως κατάλαβε τι είχε κάνει ο Ανδρούτσος και πως τον είχε ξεγελάσει. Φρόντισε όμως να κρατήσει την ψυχραιμία του και έστειλε ένα απόσπασμα του στρατού του να επιτεθεί στο χάνι με επικεφαλής τον Χασάν δερβίση (=στρατιωτικός ιερέας). Ο δερβίσης αυτός γνωριζόταν με τον Ανδρούτσο και μάλιστα ήταν φίλος του. Ο ίδιος ο Βρυώνης πήγε σε ένα τζαμί και προσευχήθηκε για την νίκη στον Αλλάχ που άλλωστε θεωρούταν σχεδόν βέβαιη. Οι αξιωματικοί των Τουρκαλβανών περιγελούσαν το χάνι και πίστευαν πως θα νικούσαν πανεύκολα. Ήταν πολύ αργά μέχρι να καταλάβουν το λάθος τους το οποίο στο τέλος θα τους στοίχιζε πολλά…

Ο δερβίσης σταμάτησε σε απόσταση εκατό μέτρων από το χάνι. Ο Ανδρούτσος ήξερε ήδη τις στρατηγικές του Βρυώνη και ήξερε πως θα του έστελνε δερβίση οπότε έδωσε διαταγή στους στρατιώτες του να μήν πυροβολήσουν. Παρόλα αυτά οι Έλληνες έμειναν με το δάχτυλο στην σκανδάλη. Ο Ανδρούτσος χαιρέτησε τον δερβίση και ο τελευταίος ανταπέδωσε τον χαιρετισμό.

-Που πας βρε Χασάν; τον ρώτησε ο Οδυσσέας.

-Στην Άμφισσα, του απάντησε ο δερβίσης.

-Τι θα κάνεις στην Άμφισσα;

-Θα σκοτώσω και θα βασανίσω τους βρωμάπιστους.

0 006

Οι Έλληνες πολεμιστές άρχισαν να βρίζουν τον δερβίση. Ο δερβίσης τότε έπιασε στο στόμα του τα χριστιανικά θεία. Μία τουφεκιά ακούστηκε και ο δερβίσης έπεσε νεκρός με μία σφαίρα φυτεμένη ανάμεσα στα μάτια του. Οι Τουρκαλαβανοί όρμισαν αμέσως στον ιερό πολεμιστή τους πανικοβλημένοι. Ο Ανδρούτσος το εκμεταλεύτηκε και διέταξε γενική ομοβροντία. Κάμποσοι Τουρκαλβανοί έπεσαν νεκροί και οι υπόλοιποι υποχώρησαν κατατρομαγμένοι.

Δεν άργησαν οι Τουρκαλβανοί να ξαναεπιτεθούν στο χάνι. Σε λίγο ξέσπασε η επόμενη έφοδος. Ακάλυπτοι όμως οι στρατιώτες έπεφταν νεκροί. Μάταια ο Βρυώνης έβαζε τους σαλπιγκτές του και τους τυμπανιστές του να παράγουν πολεμικούς ήχους για να ενθαρρύνουν τους στρατιώτες του. Οι Τουρκαλβανοί έπεφταν σαν τα στάχυα. Ήταν σαν ένα τεράστιο δρεπάνι θανάτου τους «θέριζε» ασταμάτητα. Κι ο λόγος για αυτό; Ο Ανδρούτσος είχε διατάξει τους άνδρες του να πυροβολάνε με ευρωπαϊκή μέθοδο δηλαδή να πυροβολάνε συγχρονισμένα με ομοβροντίες και μαζικά. Έτσι οι Τούρκαλβανοί έπεφταν ανά ομάδες μπροστά από το χάνι.

0 004

Ο Βρυώνης άρχισε τότε να χρησιμοποιεί το ιππικό του με την ελπίδα ότι ο στρατός του θα μπορούσε να πλησιάσει το χάνι. Αυτό έκανε την κατάσταση μακράν χειρότερη από τι ήταν. Οι καβαλαραίοι του έπεφταν νεκροί και άρχισε να δημιουργείται τοίχος από πτώματα. Μέσα από όλο αυτό τον χαμό ξεχώρισε ένας καβαλάρης, ο Χαλήλ μπέης, ο άνθρωπος που είχε διατάξει την θανάτωση του Διάκου. Αυτόν τον είδε ο Μητρόπουλος, ένα παλικάρι που ήθελε απεγνωσμένα εκδίκηση για την Αλαμάνα. Πυροβόλησε τον Χαλήλ μπέη και τον έριξε νεκρό. Οι Έλληνες επιτέλους είχαν πάρει εκδίκηση για τον θάνατο του Διάκου. Ανάμεσα στους νεκρούς καβαλαραίους ήταν επίσης και ο ανιψιός του Βρυώνη.

Στις δύο το μεσημέρι ο Βρυώνης έπαυσε την επίθεση και κάλεσε πολεμικό συμβούλιο. Οι αξιωματικοί του, ξαφνιασμένοι από την ηρωική και σθεναρή αντίσταση των Ελλήνων, συμβούλεψαν τον Βρυώνη να φέρει κανόνια από την Λαμία. Ο πασάς όμως το θεώρησε πολύ υποτιμητικό να φέρει κανόνια για να σκοτώσει μία χούφτα ανθρώπων μέσα σε ένα πανδοχείο.

0 007

Ο Ομέρ πασάς διέταξε το απόγευμα άλλες δύο επιθέσεις. Τα αποτελέσματα ήταν ίδια με την προηγούμενη. Οι νεκροί αυξάνονταν όλο ένα και περισσότερο. Τώρα ο Βρυώνης διέταξε γενική έφοδο. Όλος ο στρατός επιτίθενται τώρα πια στο χάνι. Η μάχη γενικεύεται. Οι Τουρκαλβανοί τρέχουν ορμητικά στο χάνι, πεζοί και ιππείς ανακατεμένοι. Κάμποσοι από αυτούς πέφτουν νεκροί. Πολλοί από αυτούς έφτασαν στο τοίχο του χανιού και, θυμωμένοι ακόμα για τον θάνατο του δερβίση τους, προσπαθούσαν να γκρεμίσουν το χάνι με τα σπαθιά, τα τσεκούρια τους ακόμη και με τα ίδια τους τα χέρια! Και τι αποτέλεσμα έφερε αυτό; Απλά τίποτα. Ο Ανδρούτσος είχε δίκιο. Οι Τούρκαλβανοί θα τους περικύκλωναν αλλά δεν θα μπορούσαν να τους βλάψουν καθώς οι Έλληνες αγωνιστές ήταν προστατευμένοι από τους τοίχους του χανιού. Οι Έλληνες περιγελούσαν και κορόιδευαν τους εχθρούς τους χωρίς ουσιαστική επίγνωση για τον χαμό που εξαπέλυαν έξω. Μάλιστα οι Έλληνες για να γελοιοποιήσουν ακόμα περισσότερο τους τουρκαλάδες σήκωσαν τις φουστανέλες τους και… ούρησαν μέσα από τις πολεμίστρες πάνω τους.

Τελικά τρεις ώρες αργότερα ο Βρυώνης διέταξε τις δυνάμεις του να ανασυνταχθούν και να κάνουν απολογισμό. Λόφοι ολόκληροι είχαν σχηματιστεί γύρω από το χάνι από 300 πτώματα. Οι τραυματίες έφτασαν τους εφτακόσιους. Τελικά ο Ομέρ Βρυώνης αποφάσισε να φέρει κανόνια από την Λαμία. Ένας από τους σύμβουλους του Βρυώνη όμως ήταν Έλληνας και ονομαζόταν Χρήστος Παλάσκας. Αυτός ήταν φίλος του Οδυσσέα και θέλοντας να τον βοηθήσει βγήκε έξω με το άλογό του και του φώναξε δήθεν κοροϊδευτικά:

0 008

-Α ρε Οδυσσέα δεν θα μας γλιτώσεις! Ο Βρυώνης φέρνει κανόνια από την Λαμία και το πρωί θα σας θάψει όλους τους συμπατριώτες σου στα συντρίμμια του παλιοκάλυβου που διάλεξες να κρυφτείς!

Ο Οδυσσέας κατάλαβε αμέσως το μήνυμα του Παλάσκα και το έλαβε σοβαρά υπόψιν του. Αφού έθαψαν έξι νεκρούς που είχαν από την μάχη, έπιασε τα παλικάρια του και τους έδωσε οδηγίες για το πως θα αποδράσουν.

Έτσι, δύο ώρες πριν ξημερώσει η 9η Μαΐου, οι Έλληνες πολεμιστές απέσυραν αθόρυβα μερικές πέτρες από μία πόρτα που είχαν φρακάρει πριν την μάχη. Πρώτος από το χάνι βγήκε ο Γκούρας που φημίζονταν για την καλή όρασή του στο σκοτάδι. Τελευταίος βγήκε ο Οδυσσέας για να τους προσέχει όλους. Το σχέδιό τους ήταν να φύγουν στα όρη του Χλωμού απ’ τον αγρό του χανιού. Εκεί όμως κείτονταν πολλοί Τουρκαλβανοί τραυματισμένοι. Ένας από αυτούς άκουσε τους Έλληνες και άρχισε να φωνάζει στους Τούρκους σκοπούς. Οι τελευταίοι έτρεξαν γρήγορα να τους προλάβουν. Τότε ο Οδυσσέας φώναξε στα Αλβανικά παριστάνοντας έναν σύντροφό τους πως οι Έλληνες έτρεχαν στην βρύση του Σόντζικα. Οι Τούρκοι έτρεξαν στην βρύση απευθείας και ο Οδυσσέας με τους εκατόν έντεκα συντρόφους του ανέβηκαν μέσα στο μαύρο σκοτάδι στον Χλωμό.

Το πρωί ο Ομέρ Βρυώνης έσκασε από τον θυμό του. Κρέμασε όλους τους σκοπούς του και μερικούς από τους αξιωματικούς του. Ανέβαλε την πορεία του στην Πελοπόννησο και του πήρε 8 ημέρες να θάψει τους νεκρούς του και να στείλει τους τραυματίες στην Λαμία. Δεν μπορούσε να πιστέψει πως μία δράκα ανθρώπων τον είχε ξεφτιλίσει με τέτοιο τρόπο! 117 Έλληνες είχαν ταπεινώσει μέσα σε μία ημέρα 8.000 Τουρκαλβανούς με την τρελή αναλογία ένας προς εξήντα πέντε! Η μανιώδης αντίσταση του Ανδρούτσου και των παλικαριών του έδωσε στους Τούρκους να καταλάβουν πως η Επανάσταση δεν ήταν μία απλή ανταρσία αλλά μία σοβαρή και πραγματική εξέγερση που οι φορείς της ήταν πρόθυμοι να πολεμήσουν μέχρι το τέλος.

Κατά την μάχη της Γραβιάς διακρίθηκε η στρατιωτική ιδιοφυΐα του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Ήταν τόση η απήχηση του Θριάμβου του που ο Βασίλης Μπούσγος του παραχώρησε την αρχηγία των όπλων της Βοιωτίας. Εάν οι Έλληνες δεν νικούσαν εκείνη την ημέρα ο Ομέρ Βρυώνης θα κατέβαινε στο Γαλαξίδι, από εκεί στην Πελοπόννησο και θα διέλυε την πολιορκία της Τρίπολης. Η Επανάσταση θα τέλειωνε πριν καλά-καλά αρχίσει. Και όλα αυτά αποτράπηκαν από την «τρέλα» του Ανδρούτσου να σταματήσει τη στρατιά του Ομέρ Βρυώνη σε ένα παλιοκάλυβο…

χανι της γαβιας
Το ανακατασκευασμένο χάνι στην σημερινή Γραβιά.

 

Οι εικόνες περιέχονται στα βιβλία των εκδόσεων Στρατίκη




 

 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

NEXT PAGE