Οδηγός για τις δηλώσεις ακινήτων – αγροτεμαχίων, έως 30/5 η κατάθεση του Ε9

Αλλαγές στη φορολογία κατοχής ακινήτων, καθώς και στην υποβολή της δήλωσης στοιχείων ακινήτων, του γνωστού εντύπου Ε9, επήλθαν με τον τελευταίο φορολογικό νόμο ώστε να είναι εφικτός ο υπολογισμός του νέου Ενιαίου Φόρου Ακινήτων και η εφορία να παρακολουθεί τις αλλαγές στην ακίνητη περιουσία πολιτών και επιχειρήσεων.

Η αρμόδια Διεύθυνση Φορολογίας Κεφαλαίου της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του υπουργείου Οικονομικών καταγράφει καθημερινά εκατοντάδες ερωτήματα αναφορικά με τη συμπλήρωση του νέου Εντύπου Ε9. Στο πλαίσιο αυτό ετοίμασε έναν χρηστικό αναλυτικό οδηγό για το ποιοι και πώς πρέπει να συμπληρώσουν το έντυπο Ε9 για τα ακίνητα και να το υποβάλουν ηλεκτρονικά στην Εφορία. Η προθεσμία τρέχει και λήγει στις 30 Μαΐου.

Τα βασικά σημεία

Το έντυπο Ε9 κρύβει αρκετές «παγίδες» οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε πρόσθετη φορολογία αν οι φορολογούμενοι δεν το συμπληρώσουν σωστά.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται από όσους νομιμοποίηση ή τακτοποίηση αυθαίρετα κτίσματα ή ημιυπαίθριους και άλλους χώρους κατά το περασμένο έτος αλλά και εκείνοι που είχαν ρυθμίσει αντίστοιχους χώρους τα προηγούμενα χρόνια και δεν τους είχαν δηλώσει στο Ε9.

Είναι προφανές ότι με τη δήλωση των χώρων αυτών αυξάνεται η επιφάνεια του ακινήτου και θα επιβληθεί υψηλότερη φορολογία σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια.

Με το νέο φορολογικό νόμο που ισχύει από 1ης Ιανουαρίου 2014, επιβλήθηκε ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), τροποποιήθηκε η νομοθεσία υποβολής δήλωσης στοιχείων ακινήτων (του εντύπου Ε9) για να καλύπτει τις ανάγκες του ΕΝΦΙΑ, θεσμοθετήθηκε η άμεση (εντός 30 ημερών) και διαρκής ενημέρωση του Περιουσιολογίου ακινήτων και καταργήθηκε ο Φόρος Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ).

Σύμφωνα με τις οδηγίες του υπουργείου Οικονομικών, η δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2014 υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω Διαδικτύου από κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Μόνο στην περίπτωση που ο υπόχρεος σε δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2014 έχει αποβιώσει, η δήλωση στοιχείων ακινήτων υποβάλλεται χειρόγραφα στον αρμόδιο προϊστάμενο ΔΟΥ από όλους τους κληρονόμους ή από πληρεξούσιο.
 

Τι πρέπει να προσέξουν οι ιδιοκτήτες

Το έτος κατασκευής του ακινήτου αναγράφεται όπως προκύπτει από την έκδοση της οικοδομικής άδειας ή από την τελευταία αναθεώρησή της. Σε περίπτωση ενιαίου κτίσματος, τμήματα του οποίου έχουν διαφορετική παλαιότητα, έτος κατασκευής είναι το έτος έκδοσης της νεότερης οικοδομικής άδειας. Αν δεν υπάρχει οικοδομική άδεια, ως έτος έκδοσής της λαμβάνεται το έτος κατασκευής το οποίο προκύπτει από δημόσιο έγγραφο.

Η επιφάνεια βοηθητικών χώρων αποθηκών, κολυμβητικών δεξαμενών και θέσεων στάθμευσης που αποτελούν, κατά τον τίτλο κτήσης ή τη σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας, παρακολούθημα κτίσματος αναγράφονται στην ίδια γραμμή ως βοηθητικοί χώροι αυτού. Εφόσον δεν προκύπτει η επιφάνεια της θέσης στάθμευσης, η επιφάνεια αυτής θεωρείται ότι είναι 20 τ.μ.

Οταν υπάρχουν διαφορετικά ποσοστά ή διαφορετικά εμπράγματα δικαιώματα επί του ιδίου ακινήτου, αυτά αναγράφονται σε χωριστές γραμμές.

Δεν αναγράφονται στοιχεία κτίσματος όταν υπάρχει παντελής έλλειψη στέγης. Αν υπάρχει μερική έλλειψη στέγης ή άλλες ουσιώδεις βλάβες του κτίσματος, που το καθιστούν μη λειτουργικό, τότε αναγράφεται ως ημιτελές.

Στη στήλη 30 του Πίνακα 1 θα πρέπει επιλέγεται από λίστα ΝΑΙ εάν το ακίνητο ηλεκτροδοτείται ή ΟΧΙ εάν δεν ηλεκτροδοτείται. Η επιλογή ΟΧΙ σημαίνει ότι δεν υπάρχει μετρητής κατανάλωσης ρεύματος.

Σε περίπτωση που το ακίνητο ηλεκτροδοτείται θα πρέπει υποχρεωτικά να συμπληρωθεί το πεδίο 31. Ο φορολογούμενος  θα πρέπει να συμπληρώσει τα εννιά πρώτα ψηφία του κάθε αριθμού παροχής, κι αν είναι περισσότεροι από ένας να τους διαχωρίσει με κενό χαρακτήρα.

Επίσης στη στήλη 27 συμπληρώνεται ο Κωδικός Αριθμός Εθνικού Κτηματολογίου (παράδειγμα 280550505015/0/24) ή ο κωδικός ακινήτου (17 ή 18 ψηφία), εφόσον η περιοχή που βρίσκεται το ακίνητό σας έχει ενταχθεί στο Εθνικό Κτηματολόγιο.

 

Ποιοι ιδιοκτήτες έχουν υποχρέωση υποβολής Ε9

 

Σύμφωνα με τις οδηγίες του υπουργείου Οικονομικών, η δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2014 υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω Διαδικτύου από κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που πούλησε ή αγόρασε ακίνητα, μεταβίβασε ή απέκτησε ακίνητα με δωρεές ή γονικές παροχές, κληρονόμησε ακίνητα, μεταβίβασε ή απέκτησε την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία ακινήτων, είχε οποιεσδήποτε μεταβολές στα ποσοστά συνιδιοκτησίας ή στις επιφάνειες των ακινήτων του

 

Οι τελευταίες αλλαγές που επήλθαν στους φορολογικούς νόμους θα οδηγήσουν εφέτος χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων στην υποχρέωση να υποβάλουν ηλεκτρονικά το έντυπο Ε9. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν από το υπουργείο Οικονομικών, ακόμη και αν κάποιος εκτιμά ότι δεν είναι υπόχρεος σε υποβολή - συμπλήρωση του εντύπου Ε9 θα πρέπει οπωσδήποτε να εισέλθει με τους κωδικούς πρόσβασης Taxisnet στην ειδική σελίδα που υπάρχει στο www.gsis.gr. και να ελέγξει αν όλα τα στοιχεία που απεικονίζονται στις δηλώσεις Ε9 προηγούμενων ετών είναι τα σωστά. Σε αντίθετη περίπτωση ή θα πρέπει να γίνει συμπλήρωση, διαγραφή ή τροποποίηση στοιχείων ακινήτων εντός και εκτός σχεδίου.

Υποχρέωση να υποβάλουν δήλωση Ε9 για το έτος 2014 έχουν:

-Όσοι φορολογούμενοι είχαν μεταβολές στην περιουσιακή τους κατάσταση εντός του έτους 2013 οι οποίες υπάρχουν και κατά την 1η Ιανουαρίου 2014 (απόκτηση με οποιονδήποτε τρόπο ακινήτου, διαγραφή ακινήτου ή μεταβολές σε ακίνητο που έχει δηλωθεί σε προηγούμενες δηλώσεις). Για παράδειγμα στην παραπάνω κατηγορία ανήκουν όσοι πούλησαν ή αγόρασαν ακίνητα, μεταβίβασαν ή απέκτησαν ακίνητα με δωρεές ή γονικές παροχές, κληρονόμησαν ακίνητα, μεταβίβασαν ή απέκτησαν την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία ακινήτων, είχαν οποιεσδήποτε μεταβολές στα ποσοστά συνιδιοκτησίας ή στις επιφάνειες των ακινήτων τους.

-Τα νομικά πρόσωπα εφόσον τα ακίνητά τους εντάσσονται σε κάποια κατηγορία απαλλαγών ή μειώσεων του ΕΝΦΙΑ.

-Τα φυσικά πρόσωπα τα οποία έχουν ακίνητα που απαλλάσσονται του φόρου ή για τα οποία προβλέπεται μείωση αυτού.

-Όσοι έχουν τακτοποιηθέντα ή νομιμοποιηθέντα ακίνητα ή ημιυπαίθριους χώρους, εφόσον αυτοί δεν έχουν αναγραφεί σε προηγούμενες δηλώσεις Ε9. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, για τη συμπλήρωση της δήλωσης στοιχείων ακινήτων λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση του ακινήτου. Η πραγματική κατάσταση του ακινήτου προκύπτει από την οριστική εγγραφή στο κτηματολογικό γραφείο. Αν δεν υπάρχει οριστική εγγραφή, λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία του ακινήτου όπως προκύπτουν από τον τίτλο κτήσης. Αν δεν υπάρχει τίτλος κτήσης, λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία της πραγματικής κατάστασης του ακινήτου. Αν η πραγματική επιφάνεια του ακινήτου υπερβαίνει αυτήν που αναγράφεται στην οριστική εγγραφή στο κτηματολογικό γραφείο ή στον τίτλο κτήσης στην άδεια οικοδομής ή έχει γίνει αλλαγή της χρήσης του ακινήτου, λαμβάνονται υπόψη η πραγματική επιφάνεια και η πραγματική χρήση του ακινήτου. Η διάταξη αυτή ισχύει από 1ης Ιανουαρίου 2014.

Κατά συνέπεια από 1.1.2014, εφόσον κτίσμα ή οικόπεδο υπερβαίνει την επιφάνεια που αναγράφεται στον τίτλο κτήσης του και ανεξάρτητα από το αν αυτό τακτοποιήθηκε ή νομιμοποιήθηκε πριν ή και μετά την 1η Ιανουαρίου 2014 ή ακόμη και αν δεν έχει νομιμοποιηθεί, ο φορολογούμενος οφείλει να το αναγράψει στη δήλωση στοιχείων ακινήτων του από το έτος 2014 με την υπερβάλλουσα επιφάνεια.

-Όσοι έχουν κενά ημιτελή ακίνητα που δεν έχουν ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα, ανεξάρτητα αν τα έχουν ήδη δηλώσει, προκειμένου να τύχουν της προβλεπόμενης μείωσης στον ΕΝΦΙΑ.

-Ο κάτοχος ακινήτου που ανήκει σε φορέα της γενικής κυβέρνησης χωρίς τη συναίνεση του φορέα.

-Ο κάτοχος ακινήτου που ανήκει στην ΕΤΑΔ ΑΕ και στην Παράκτιο Αττικό Μέτωπο ΑΕ με τη συναίνεση των ως άνω εταιρειών.

-Ο ΟΤΑ για ακίνητο που έχει δεσμεύσει για οποιονδήποτε λόγο για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο εκκρεμεί η καταβολή σχετικής αποζημίωσης. Ο κάτοχος δεσμευμένου ακινήτου από ΟΤΑ για το οποίο εκκρεμεί καταβολή αποζημίωσης οφείλει να το αναγράψει και αυτός στο Ε9 και να σημειώσει ότι το ακίνητο είναι δεσμευμένο από ΟΤΑ και εκκρεμεί η καταβολή αποζημίωσης.

-Ο εργολάβος, για να αναγράψει το εργολαβικό του αντάλλαγμα, εφόσον έχουν παρέλθει τέσσερα χρόνια από την έναρξη ανέγερσης της οικοδομής ή και πριν από την παρέλευση της τετραετίας εφόσον το εργολαβικό αντάλλαγμα έχει χρησιμοποιηθεί από αυτόν καθ' οιονδήποτε τρόπο. Ο οικοπεδούχος, για να διαγράψει το εργολαβικό αντάλλαγμα, σύμφωνα με τα ανωτέρω.

Προσοχή! Η διάταξη που ίσχυε από το έτος 2011 υποχρέωνε τους εργολάβους να αναγράφουν το εργολαβικό τους αντάλλαγμα μετά την παρέλευση τριών ετών από την έκδοση της αρχικής οικοδομικής άδειας ή πριν από την παρέλευση της τριετίας εφόσον το εργολαβικό αντάλλαγμα έχει χρησιμοποιηθεί από αυτόν καθ' οιονδήποτε τρόπο. Στις περιπτώσεις αυτές ο οικοπεδούχος διέγραφε το ακίνητο.

Πιθανόν να υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες ο οικοπεδούχος θα χρειαστεί να αναγράψει εκ νέου στη δήλωση Ε9 έτους 2014 εργολαβικό αντάλλαγμα που είχε διαγράψει τα προηγούμενα έτη και ο εργολάβος να διαγράψει εργολαβικό αντάλλαγμα που είχε προσθέσει στη δήλωση Ε9 τα προηγούμενα έτη.

-Κατ' εξαίρεση η σύζυγος, η οποία δεν είναι ενεργός χρήστης των υπηρεσιών τουTaxisnet, διαρκούντος του έγγαμου βίου υποβάλλει ηλεκτρονικά τη δήλωση στοιχείων ακινήτων της, χρησιμοποιώντας, για την πρόσβαση στο Taxisnet, το όνομα χρήστρια και τον κωδικό πρόσβασης του συζύγου της. Από την ημερομηνία ενεργοποίησης του ονόματος χρήστη και κωδικού πρόσβασης από τη σύζυγο δεν είναι πλέον δυνατή η υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων της με τη χρήση των κωδικών του συζύγου. Σε περίπτωση διακοπής ή διάστασης της έγγαμης σχέσης διακόπτεται η δυνατότητα χρήσης του ονόματος χρήστη και του κωδικού πρόσβασης του πρώην ή σε διάσταση συζύγου, από την ημερομηνία καταχώρισης της διακοπής ή της διάστασης στο μητρώο.

 

Πώς θα δηλωθούν σπίτια – οικόπεδα

 

Σε κάθε περίπτωση αναγραφής κτισμάτων απαιτείται και η συμπλήρωση των στοιχείων του οικοπέδου
Κάθε ενιαία ιδιοκτησία αναγράφεται σε μια γραμμή της δήλωσης στοιχείων ακινήτων. Κατ' εξαίρεση, κτίσματα επί οικοπέδου χωρίς σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας, παρότι αποτελούν ενιαία ιδιοκτησία, αναγράφονται σε διαφορετικές γραμμές ανά όροφο αλλά τα στοιχεία του οικοπέδου αυτής αναγράφονται μόνο σε μία γραμμή εξ αυτών. Στην περίπτωση αυτή (στη μία αυτή γραμμή) αναγράφονται και τα στοιχεία του οικοπέδου και η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων που υπάρχουν στο οικόπεδο, εφόσον προσμετρούνται στον συντελεστή δόμησης. Αν όμως στο υπόγειο ή στο ισόγειο υπάρχουν κτίσματα διαφορετικής κατηγορίας (π.χ., αποθήκη και θέση στάθμευσης ή κατοικία και επαγγελματική στέγη), αυτά αναγράφονται σε διαφορετικές γραμμές και σε μία μόνο από αυτές αναγράφονται τα στοιχεία του οικοπέδου και η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων.

Σε κάθε περίπτωση αναγραφής κτισμάτων απαιτείται και η συμπλήρωση των στοιχείων του οικοπέδου ή γηπέδου επί του οποίου βρίσκονται αυτά. Κατ' εξαίρεση δεν συμπληρώνονται στοιχεία οικοπέδου αποκλειστικά και μόνο για κατοικίες, επαγγελματικές στέγες, αποθήκες και θέσεις στάθμευσης εφόσον αθροιστικά συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις: υπάρχει σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας εν ζωή με συμβολαιογραφικό έγγραφο, η αξία του οικοπέδου υπολογίζεται με το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων και βρίσκονται σε πολυκατοικία. Για τις ανάγκες συμπλήρωσης της δήλωσης στοιχείων ακινήτων ως πολυκατοικία θεωρείται κάθε πολυώροφη οικοδομή εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού η οποία αποτελείται από τρεις τουλάχιστον ορόφους, υφιστάμενους ή μελλοντικούς, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και το ισόγειο, ή η οικοδομή που, ανεξάρτητα από τον αριθμό των ορόφων, έχει κτισμένη επιφάνεια συνολικού εμβαδού 500 τ.μ.

Ως επιφάνεια κτίσματος αναγράφεται η καθαρή επιφάνεια των κύριων ή βοηθητικών χώρων, εφόσον υπάρχει σύσταση εν ζωή οριζόντιας ιδιοκτησίας. Αν στο συμβολαιογραφικό έγγραφο αναγράφεται μόνο μεικτή επιφάνεια ενώ υπάρχει σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας, προκειμένου να προσδιοριστεί η καθαρή επιφάνεια, αφαιρείται ποσοστό 10% της μεικτής επιφάνειας.

Στις περιπτώσεις που δηλώνονται κτίσματα χωρίς σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας ή δηλώνονται αυθαίρετα κτίσματα, αναγράφεται η μεικτή επιφάνεια αυτών (δηλαδή, στην επιφάνειά τους προστίθενται κλιμακοστάσια, πλατύσκαλα κτλ.).

Η επιφάνεια βοηθητικών χώρων αποθηκών, κολυμβητικών δεξαμενών και θέσεων στάθμευσης που αποτελούν κατά τον τίτλο κτήσης ή τη σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας παρακολούθημα κτίσματος αναγράφεται στην ίδια γραμμή με το κτίσμα του οποίου είναι παρακολούθημα ως βοηθητικοί χώροι αυτού. Εφόσον δεν προκύπτει η επιφάνεια της θέσης στάθμευσης, η επιφάνεια αυτής θεωρείται ότι είναι 20 τ.μ.

Ως έτος κατασκευής του ακινήτου αναγράφεται αυτό της έκδοσης της οικοδομικής άδειας ή της τελευταίας αναθεώρησής της.

 

Εντός και εκτός σχεδίου ακίνητα

Πώς θα συμπληρωθούν οι πίνακες 1 και 2 του εντύπου Ε9

 

Πίνακας 1 του εντύπου Ε9 - Εντός σχεδίου ακίνητα: Ο πίνακας 1 του εντύπου Ε9 αφορά εντός σχεδίου ακίνητα και κτίσματα. Στη Στήλη 9 έχουν προστεθεί οι κατηγορίες: 41 οικόπεδο για ελλιμενισμό αεροσκαφών δημόσιας χρήσης, 42 οικόπεδο για ελλιμενισμό αεροσκαφών ιδιωτικής χρήσης, 43 λωρίδες γης όπου βρίσκονται σιδηροτροχιές, 44 οικόπεδο έδρασης πύργων και γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, 45 οικόπεδο εντός βιομηχανικής περιοχής, 46 οικόπεδο εντός βιομηχανικής επιχειρηματικής περιοχής, 47 οικόπεδο εντός επιχειρηματικού πάρκου, 51 ειδικό κτίριο γεωργικής χρήσης και 52 ειδικό κτίριο κτηνοτροφικής χρήσης.

Στις στήλες 15 και 19 έχουν προστεθεί οι κατηγορίες: 4 δικαίωμα επιφανείας, 5 πλήρης κυριότητα από προσύμφωνο αγοράς με αυτοσύμβαση, 6 ψιλή κυριότητα από προσύμφωνο αγοράς με αυτοσύμβαση, 7 επικαρπία από προσύμφωνο αγοράς με αυτοσύμβαση, 8 δικαίωμα ακινήτου το οποίο έχει παραληφθεί πριν από τη σύνταξη του οριστικού παραχωρητηρίου από το Δημόσιο ή τον ΟΕΚ ή ΟΤΑ ή ΝΠΔΔ, 9 νομή επίδικου ακινήτου, 10 δικαίωμα εργολάβου (εργολαβικό αντάλλαγμα) σε ακίνητο εφόσον έχουν παρέλθει 4 έτη από την έναρξη των οικοδομικών εργασιών ή το ακίνητο έχει χρησιμοποιηθεί καθ' οιονδήποτε τρόπο από τον εργολάβο πριν από την παρέλευση των τεσσάρων ετών, 11 κατοχή ακινήτου που ανήκει σε φορέα της γενικής κυβέρνησης χωρίς τη συναίνεση του φορέα, 12 κατοχή ακινήτου που ανήκει στην ΕΤΑΔ ΑΕ και στην Παράκτιο Αττικό Μέτωπο ΑΕ με τη συναίνεση των εταιρειών αυτών και 13 δεσμευμένο ακίνητο από ΟΤΑ για το οποίο εκκρεμεί αποζημίωση.

Επίσης, έχει προστεθεί νέα στήλη 32 στην οποία αναγράφονται οι κατηγορίες: 1 ακίνητο με ολική απαγόρευση χρήσης, 2 ακίνητο εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού με μερική απαγόρευση χρήσης, 3 κτίσμα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού με μερική απαγόρευση χρήσης, 4 ακίνητο για το οποίο έχει διαταχθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση η αποδέσμευσή του και δεν έχει εκδοθεί η σχετική πράξη της διοίκησης, 5 έχει ορισθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ή με οριστική διοικητική πράξη αποζημίωση για απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος ή δέσμευση κάθε είδους και έχει παρέλθει ένα έτος από την έκδοσή της χωρίς να καταβληθεί η αποζημίωση, 6 χαρακτηρισμένο κτίριο ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, 7 χαρακτηρισμένο κτίριο ως έργο τέχνης και 8 κενό κτίσμα.

Στη νέα στήλη 33 αναγράφονται οι κατηγορίες: 1 ιδιοχρησιμοποίηση, 2 ιδιοχρησιμοποίηση αποκλειστικά για την εκπλήρωση μορφωτικού, εκπαιδευτικού, πολιτιστικού, αθλητικού, θρησκευτικού, φιλανθρωπικού και κοινωφελούς σκοπού, 3 ιδιοχρησιμοποίηση για εκπλήρωση λατρευτικού, θρησκευτικού και κοινωφελούς έργου, 4 ιδιοχρησιμοποίηση ακινήτου για την παραγωγή ή την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, 5 παραχωρημένο ακίνητο του Δημοσίου με σύμβαση που έχει κυρωθεί με νόμο, 6 δωρεάν παραχωρημένο ακίνητο στο Δημόσιο, 7 Πρεσβεία ή Προξενείο και 8 ακίνητο ξένου κράτους για εγκατάσταση πρεσβευτή ή προξένου και διπλωματικών αντιπροσώπων.

Εκτός σχεδίου ακίνητα: Στον πίνακα 2 του εντύπου Ε9 που αφορά εκτός σχεδίου ακίνητα προστέθηκε νέα στήλη 29 στην οποία αναγράφονται οι εξής κατηγορίες: 1 γήπεδο για ελλιμενισμό αεροσκαφών δημόσιας χρήσης, 2 γήπεδο για ελλιμενισμό αεροσκαφών ιδιωτικής χρήσης, 3 λωρίδες γης όπου βρίσκονται σιδηροτροχιές, 4 γήπεδο έδρασης πύργων και γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, 5 γήπεδο εντός βιομηχανικής περιοχής, 6 γήπεδο εντός βιομηχανικής επιχειρηματικής περιοχής και 7 γήπεδο εντός επιχειρηματικού πάρκου.

Στη στήλη 18 έχουν προστεθεί οι εξής κατηγορίες: 4 δικαίωμα επιφανείας, 5 πλήρης κυριότητα από προσύμφωνο αγοράς με αυτοσύμβαση, 6 ψιλή κυριότητα από προσύμφωνο αγοράς με αυτοσύμβαση, 7 επικαρπία από προσύμφωνο αγοράς με αυτοσύμβαση, 8 δικαίωμα ακινήτου το οποίο έχει παραληφθεί πριν από τη σύνταξη του οριστικού παραχωρητηρίου από το Δημόσιο ή τον ΟΕΚ ή ΟΤΑ ή ΝΠΔΔ, 9 νομή επίδικου ακινήτου, 10 δικαίωμα εργολάβου (εργολαβικό αντάλλαγμα) σε ακίνητο εφόσον έχουν παρέλθει τέσσερα έτη από την έναρξη των οικοδομικών εργασιών ή το ακίνητο έχει χρησιμοποιηθεί καθ' οιονδήποτε τρόπο από τον εργολάβο πριν από την παρέλευση των τεσσάρων ετών, 11 κατοχή ακινήτου που ανήκει σε φορέα της γενικής κυβέρνησης χωρίς τη συναίνεση του φορέα, 12 κατοχή ακινήτου που ανήκει στην ΕΤΑΔ ΑΕ και στην Παράκτιο Αττικό Μέτωπο ΑΕ με τη συναίνεση των εταιρειών αυτών και 13 δεσμευμένο ακίνητο από ΟΤΑ για το οποίο εκκρεμεί αποζημίωση.

Επίσης προστέθηκε νέα στήλη 26 στην οποία αναγράφονται οι κατηγορίες: 1 γήπεδο με ολική απαγόρευση χρήσης, 2 γήπεδο με μερική απαγόρευση χρήσης, 3 γήπεδο για το οποίο έχει διαταχθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση η αποδέσμευσή του και δεν έχει εκδοθεί η σχετική πράξη της διοίκησης και 4 έχει ορισθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ή με οριστική διοικητική πράξη αποζημίωση για απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος ή δέσμευση κάθε είδους και έχει παρέλθει ένα έτος από την έκδοσή της χωρίς να καταβληθεί η αποζημίωση.

Παράλληλα, προστέθηκε νέα στήλη 28 στην οποία αναγράφονται οι εξής κατηγορίες: 1 ιδιοχρησιμοποίηση, 2 ιδιοχρησιμοποίηση αποκλειστικά για την εκπλήρωση μορφωτικού, εκπαιδευτικού, πολιτιστικού, αθλητικού, θρησκευτικού, φιλανθρωπικού και κοινωφελούς σκοπού, 3 ιδιοχρησιμοποίηση για εκπλήρωση λατρευτικού, θρησκευτικού και κοινωφελούς έργου, 4 ιδιοχρησιμοποίηση ακινήτου για την παραγωγή ή την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, 5 παραχωρημένο ακίνητο του Δημοσίου με σύμβαση που έχει κυρωθεί με νόμο, 6 δωρεάν παραχωρημένο ακίνητο στο Δημόσιο, 7 Πρεσβεία ή Προξενείο και 8 ακίνητο ξένου κράτους για εγκατάσταση πρεσβευτή ή προξένου και διπλωματικών αντιπροσώπων.
 

Τι αλλάζει εφέτος

Έχουν προστεθεί κατηγορίες σε ήδη υπάρχουσες στήλες αλλά και νέες
Στις περιπτώσεις που ο υπόχρεος είναι νομικό πρόσωπο, στην πρώτη σελίδα του εντύπου πρέπει να αναγραφούν το είδος αυτού (κερδοσκοπικό ή μη κερδοσκοπικό ΝΠ) και η κατηγορία του (π.χ., νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, που εντάσσεται στους φορείς της γενικής κυβέρνησης, ΟΤΑ, ανώνυμη εταιρεία επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία κτλ.).

Το είδος του νομικού προσώπου και τα στοιχεία του νόμιμου εκπροσώπου συμπληρώνονται αυτόματα μετά την πληκτρολόγηση του ΑΦΜ του νομικού προσώπου. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί αν τα στοιχεία δεν είναι σωστά. Για να υποβληθεί η δήλωση απαιτείται η διόρθωση αυτών στο μητρώο. Και αυτό γιατί, εκτός του ότι το νομικό πρόσωπο πρέπει να έχει τη σωστή εικόνα στο μητρώο, ανάλογα με το είδος και την κατηγορία του νομικού προσώπου, ανοίγουν τα πεδία τα οποία δύναται να συμπληρώσει στο εσωτερικό της δήλωσης προκειμένου να χορηγηθούν οι απαλλαγές ή οι μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ.

Αυτό έχει γίνει, δηλαδή να μην ανοίγουν όλα τα πεδία σε όλους αλλά μόνο σε όσους πρέπει, ώστε να διευκολύνονται οι φορολογούμενοι και να αποφεύγονται λάθη στη συμπλήρωση της δήλωσης.  

Στο εσωτερικό του εντύπου έχουν προστεθεί κατηγορίες σε ήδη υπάρχουσες στήλες ή έχουν προστεθεί νέες στήλες οι οποίες στην πλειονότητά τους αφορούν νομικά πρόσωπα και μερικές μόνο φυσικά πρόσωπα έτσι ώστε το υπουργείο Οικονομικών να λαμβάνει την πληροφορία που απαιτείται ώστε να απαλλάξει ή να μειώσει από τον φόρο τα ακίνητα ή τα δικαιώματα επί των ακινήτων, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, κατά τη σύνταξη και εκκαθάριση της δήλωσης ΕΝΦΙΑ. Τονίζεται ότι, εφόσον ο φορολογούμενος συμπληρώνει στήλες που απαλλάσσουν ή μειώνουν τον ΕΝΦΙΑ, πρέπει να διαθέτει και τα αντίστοιχα παραστατικά προς τούτο ώστε να τα προσκομίσει στη ΔΟΥ εφόσον του ζητηθούν.

Σε περίπτωση προσθήκης νέου ακινήτου ή διαγραφής ακινήτου που έχει δηλωθεί σε προηγούμενες δηλώσεις στοιχείων ακινήτων του υπόχρεου αναγράφονται υποχρεωτικά τα στοιχεία του συμβολαίου απόκτησης ή μεταβίβασης. Σε περίπτωση απόκτησης ακινήτων λόγω κληρονομικής διαδοχής αναγράφονται τα στοιχεία του αποβιώσαντος και η ημερομηνία θανάτου αυτού.

Σε περίπτωση δήλωσης μεταβολής που επήλθε σε ακίνητο αναγράφονται τα στοιχεία που αποδεικνύουν τη μεταβολή.

 

Επαγγελματικά ακίνητα και κατοικίες

 

Στο νέο έντυπο Ε9 υπάρχει ειδική μέριμνα ώστε το κάθε ακίνητο ανάλογα με την κατηγορία που ανήκει να δηλώνεται ξεχωριστά ώστε να προχωρήσει το υπουργείο Οικονομικών στη διαμόρφωση ενός αναλυτικού περιοσιολογίου για κάθε πολίτη και για κάθε επιχείρηση. Η μεγαλύτερη κατηγορία ακινήτων αφορά τα κτίσματα τα οποία σύμφωνα με τη δήλωση περιουσιακής κατάστασης ακινήτων διαχωρίζονται στις εξής σημαντικές κατηγορίες:

Μονοκατοικία: Είναι το μοναδικό κτίσμα, προορισμένο για κατοικία, που βρίσκεται μέσα σε οικόπεδο ή γήπεδο ή κάθετη ιδιοκτησία και αποτελεί μία μόνο κατοικία, με τους βοηθητικούς της χώρους, που μπορεί να εκτείνεται σε έναν ή σε περισσότερους ορόφους, οι οποίοι επικοινωνούν μεταξύ τους και έχουν ενιαία λειτουργική ενότητα. Στις περιπτώσεις που η μονοκατοικία εκτείνεται σε περισσότερους του ενός ορόφους, ως όροφος αναγράφεται ο υψηλότερος.

Κατοικία ή διαμέρισμα: Είναι κάθε κτίσμα, προορισμένο για τον σκοπό αυτόν, μαζί με τα παρακολουθήματά του, το οποίο δεν είναι μονοκατοικία. Κατοικία ή διαμέρισμα που αποτελείται από περισσότερες της μιας αυτοτελείς οριζόντιες ιδιοκτησίες, σύμφωνα με τον τίτλο κτήσης, με αποκλειστικά ενιαία λειτουργική ενότητα, η οποία εκτείνεται σε περισσότερους από έναν ορόφους, αναγράφεται σε μία γραμμή. Στις περιπτώσεις που η κατοικία ή το διαμέρισμα εκτείνεται σε περισσότερους του ενός ορόφους, ως όροφος αναγράφεται ο υψηλότερος.

Επαγγελματική στέγη: Είναι το κτίσμα, με τους βοηθητικούς του χώρους, το οποίο ενδεικτικά χρησιμοποιείται ως κατάστημα ή γραφείο και δεν εντάσσεται στις περιπτώσεις δ', ε', στ', ζ', η' και θ' της παραγράφου 1 του άρθρου 2 της υπ'  αριθμ. 1129485/479/3.12.1996 απόφασης του υπουργού Οικονομικών (ειδικά κτίρια), με τις προϋποθέσεις που ορίζονται σε αυτήν.

Γεωργική ή κτηνοτροφική αποθήκη: Είναι το κτίσμα στο οποίο φυλάσσονται ζωοτροφές, σπόροι, γεωργικά εργαλεία και μηχανήματα ή τα κτίρια που στεγάζουν ζώα και στα οποία εκτελούνται απλές εργασίες εκτροφής και γενικά φροντίδας ζώων.

Αποθήκη: Ορίζεται ο αποθηκευτικός χώρος, σύμφωνα με την άδεια οικοδομής και τη χρήση του, οποιουδήποτε μεγέθους, που αποτελεί αυτοτελή οριζόντια ιδιοκτησία και δεν εντάσσεται στην κατηγορία των γεωργικών ή κτηνοτροφικών αποθηκών, ανεξάρτητα από τον όροφο στον οποίο βρίσκεται.

Θέση στάθμευσης: Ορίζεται ο ιδιωτικός χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων, στεγασμένος ή υπαίθριος, όπως προσδιορίζεται είτε από την οικοδομική άδεια είτε από τον τίτλο κτήσης, που αποτελεί αυτοτελή οριζόντια ιδιοκτησία.

Σταθμός αυτοκινήτων: Ορίζεται ο σταθμός αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης, μετά των παραρτημάτων του, ο οποίος διαθέτει αντίστοιχη οικοδομική άδεια ειδικού κτιρίου και άδεια λειτουργίας. Στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει άδεια οικοδομής ειδικού κτιρίου, αποδεικτικό στοιχείο της χρήσης μπορεί να αποτελεί κάθε πρόσφορο δημόσιο έγγραφο.

Βιομηχανικό - βιοτεχνικό κτίριο: Είναι το κτίριο που διαθέτει αντίστοιχη οικοδομική άδεια ειδικού κτιρίου και άδεια λειτουργίας, μετά των παραρτημάτων του. Επίσης βιομηχανικό - βιοτεχνικό κτίριο θεωρείται το κτίσμα στο οποίο πραγματοποιείται μαζική διαλογή, συσκευασία ή μεταποίηση αγροτικών προϊόντων ή οργανωμένη συλλογή, επεξεργασία και μεταποίηση κτηνοτροφικών προϊόντων, σφαγείων και γενικά οργανωμένες γεωργοκτηνοτροφικές μονάδες, καθώς και τα ψυγεία-αποθήκες.  

Τουριστική εγκατάσταση, νοσηλευτήριο και ευαγές ίδρυμα: Είναι το κτίριο που διαθέτει αντίστοιχη οικοδομική άδεια ειδικού κτιρίου και άδεια λειτουργίας, μετά των παραρτημάτων του.  

Εκπαιδευτήριο: Είναι το κτίριο που διαθέτει αντίστοιχη οικοδομική άδεια ειδικού κτιρίου και άδεια λειτουργίας, μετά των παραρτημάτων του.

Αθλητική εγκατάσταση: Είναι το κτίριο που διαθέτει αντίστοιχη οικοδομική άδεια ειδικού κτιρίου και άδεια λειτουργίας, μετά των παραρτημάτων του.

Ειδικά κτίσματα της περ. θ της παραγράφου 1 του άρθρου 2 της υπ' αριθ. 1129485/479/3.12.1996 απόφασης του υπουργού Οικονομικών (ειδικά κτίρια που δεν εντάσσονται σε άλλη κατηγορία ειδικού κτιρίου) ορίζονται τα μουσεία, θέατρα, κινηματογράφοι, συνεδριακά κέντρα, αίθουσες διαλέξεων, συναυλιών, εκθεσιακά κέντρα και γενικά κτίσματα που δεν εντάσσονται στις προηγούμενες κατηγορίες και διαθέτουν αντίστοιχη οικοδομική άδεια ειδικού κτιρίου.

Ημιυπόγειοι χώροι και πατάρια: Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη δήλωση των ημιυπόγειων χώρων καθώς αυτοί αναγράφονται ως ισόγειοι, εκτός αν υπάρχει βεβαίωση της αρμόδιας Πολεοδομικής Υπηρεσίας ότι αυτοί είναι υπόγειοι, και ο ημιώροφος αναγράφεται ως πρώτος όροφος. Το πατάρι προστίθεται στην επιφάνεια του κύριου ή βοηθητικού χώρου ανάλογα με τη χρήση του.

 

Τα οικόπεδα, τα αγροτεμάχια και το δικαίωμα υψούν
Χιλιάδες είναι οι φορολογούμενοι που κατά τη συμπλήρωση του εντύπου Ε9 είτε δηλώνουν το οικόπεδο στο έντυπο Ε9 ως αγροτεμάχιο είτε το αγροτεμάχιο ως οικόπεδο. Αυτό είναι ένα από το πιο συνηθισμένα λάθη τα οποία όμως με την επιβολή φόρου ακινήτου στα οικόπεδα και τα αγροτεμάχια μπορουν να οδηγήσουν σε πολύ μεγάλη φορολογική επιβάρυνση. Για το λόγο αυτό το υπουργείο Οικονομικών ξεκαθαρίζει το τοπίο για το που πρέπει να δηλωθούν τα συγκεκριμένα ακίνητα. Επίσης, γίνεται σαφής αναφορά στο θέμα του υψούν καθώς πολλοί είναι εκείνοι που ποτέ δεν το έχουν αναγράψει στο έντυπο Ε9.

Οικόπεδο - γήπεδο: Για τις ανάγκες συμπλήρωσης της δήλωσης στοιχείων ακινήτων, οικόπεδο είναι το γεωτεμάχιο εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού και γήπεδο είναι το γεωτεμάχιο εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού.

Δικαίωμα υψούν: Το δικαίωμα υψούν, το οποίο έχει δημιουργηθεί ως αυτοτελής ιδιοκτησία με συμβολαιογραφικό έγγραφο, αναγράφεται ως οικόπεδο με το ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του όλου οικοπέδου. Στις περιπτώσεις αυτές δεν συμπληρώνεται η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων που υπάρχουν στο οικόπεδο.

Αν όμως το δικαίωμα υψούν στο συμβολαιογραφικό έγγραφο αναφέρεται με χιλιοστά στον «αέρα» του οικοπέδου, σε προσδοκώμενη αλλά αβέβαιη δυνατότητα δόμησης (αν αυξηθεί μελλοντικά ο συντελεστής δόμησης), τότε στη στήλη των ειδικών συνθηκών της δήλωσης (Στήλη 10) αναγράφεται ότι το οικόπεδο δεν είναι οικοδομήσιμο και δεν μπορεί να τακτοποιηθεί.

Αν υπάρχει κάθετη ιδιοκτησία επί οικοπέδου, στη δήλωση στοιχείων ακινήτων αναγράφεται ως επιφάνεια του οικοπέδου το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων του οικοπέδου (και όχι της καθέτου) και ως ποσοστό συνιδιοκτησίας το ποσοστό επί του οικοπέδου που αντιστοιχεί στην κάθετη ιδιοκτησία. Στην περίπτωση αυτή συμπληρώνεται η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων στο οικόπεδο με τα τετραγωνικά μέτρα των κτισμάτων που βρίσκονται σε όλες τις κάθετες ιδιοκτησίες.

Αγρός μονοετούς καλλιέργειας: Είναι το αγροτεμάχιο - γήπεδο που καλλιεργείται με ετήσια φυτά, η έκταση εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού που καλύπτεται από θερμοκήπια ή αποτελεί τεχνητό βοσκότοπο, καθώς και αυτή που τελεί υπό αγρανάπαυση. Στην κατηγορία αυτή ανήκει και η έκταση εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού που μπορεί να καλλιεργηθεί αλλά έχει παραμείνει ακαλλιέργητη.

Αγρός πολυετούς καλλιέργειας ή δενδρώνας: Είναι το αγροτεμάχιο - γήπεδο που καλύπτεται από συστηματική καλλιέργεια με δενδρώδη φυτά, με εμπορεύσιμους καρπούς ή ξυλεία, με πυκνότητα τουλάχιστον 8 δένδρων ανά στρέμμα. Στην κατηγορία αυτή υπάγονται και οι αμπελώνες. Γήπεδο που έχει διάσπαρτα δέντρα λιγότερα από 8 ανά στρέμμα θεωρείται αγρός μονοετούς καλλιέργειας.

Βοσκότοπος και χέρσα μη καλλιεργήσιμη έκταση: Είναι το αγροτεμάχιο -  γήπεδο που δεν έχει ποτέ καλλιεργηθεί λόγω της φύσεως του εδάφους. Στους βοσκότοπους υπάγονται και οι χέρσες εκτάσεις εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού οι οποίες είναι επικλινείς, βραχώδεις, διαβρωμένες από τα φυσικά φαινόμενα και δεν μπορούν να αποδοθούν στην καλλιέργεια, καθώς και οι χωματερές απόθεσης απορριμμάτων.

Δασικές: θεωρούνται οι εκτάσεις που χαρακτηρίζονται ως τέτοιες βάσει της υφιστάμενης νομοθεσίας.

Μεταλλευτική ή λατομική έκταση: Είναι το γήπεδο στο οποίο πραγματοποιείται εκμετάλλευση εξόρυξης, επιφανειακής ή υπόγειας, λατομικών προϊόντων ή μεταλλευμάτων, εφόσον υπάρχει  σχετική άδεια λειτουργίας από την αρμόδια υπηρεσία.

Υπαίθρια έκθεση και χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων: θεωρείται το γήπεδο που χρησιμοποιείται για την έκθεση ή την απόθεση εμπορευμάτων, για τη στάθμευση αυτοκινήτων, καθώς και για αναψυχή.

Αρδευόμενες: Θεωρούνται οι εκτάσεις εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού που αρδεύονται με γεώτρηση ή με οποιοδήποτε (δημόσιο ή ιδιωτικό) αρδευτικό σύστημα ή συνορεύουν με ποτάμι, λίμνη κτλ. και αρδεύονται από αυτά. Δεν θεωρούνται αρδευόμενες οι εκτάσεις που εξυπηρετούνται με μεταφορά νερού με βυτίο ή από δίκτυο πόσιμου νερού.

 

Δείτε επίσης τις Οδηγίες χρήσης για την υποβολή του Ε9

www.paseges.gr