Σχεδόν τρεις δεκαετίες έχουν περάσει από την κρίση των Ιμίων, την κορύφωση της ελληνοτουρκικής έντασης στα τέλη Ιανουαρίου του 1996, που λίγο έλειψε να οδηγήσει σε ένοπλη σύρραξη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Παρά τα χρόνια που πέρασαν, τα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα και οι οικογένειες των τριών Ελλήνων αξιωματικών συνεχίζουν να ζητούν δικαιοσύνη.
Η κρίση των Ιμίων: Ένα βήμα πριν τον πόλεμο
Η κρίση ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 1995, όταν τουρκικό φορτηγό πλοίο προσάραξε στα Ίμια και οι τουρκικές αρχές αμφισβήτησαν την ελληνική κυριαρχία επί των δύο μικρών νησίδων. Οι ελληνικές αρχές αντέδρασαν άμεσα, και στις 25 Ιανουαρίου 1996, η ελληνική σημαία υψώθηκε στα Ίμια από τον δήμαρχο Καλύμνου και άνδρες του Λιμενικού. Η Άγκυρα απάντησε στέλνοντας Τούρκους κομάντος, κλιμακώνοντας επικίνδυνα την ένταση.
Το αποκορύφωμα της κρίσης ήρθε τη νύχτα της 30ής προς 31η Ιανουαρίου, όταν ελληνικές και τουρκικές ναυτικές δυνάμεις είχαν λάβει θέσεις μάχης. Ο Αμερικανικός παράγοντας, μέσω έντονων διπλωματικών πιέσεων, οδήγησε τελικά τις δύο χώρες σε αποκλιμάκωση, αλλά το τίμημα ήταν βαρύ.
Οι τρεις νεκροί ήρωες των Ιμίων
Το τραγικό γεγονός της νύχτας εκείνης ήταν η πτώση του ελληνικού ελικοπτέρου του Πολεμικού Ναυτικού, τύπου Agusta Bell, που εκτελούσε αναγνωριστική πτήση πάνω από την περιοχή. Οι τρεις αξιωματικοί, Χριστόδουλος Καραθανάσης, Παναγιώτης Βλαχάκος και Έκτορας Γιαλοψός, έχασαν τη ζωή τους κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Μέχρι και σήμερα, οι πραγματικές αιτίες της πτώσης του ελικοπτέρου δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως, ενώ πολλές θεωρίες συνωμοσίας κάνουν λόγο για κατάρριψη από τουρκικά πυρά.
Η ανεπάρκεια της πολιτικής ηγεσίας
Η διαχείριση της κρίσης από την ελληνική πολιτική ηγεσία έχει δεχθεί σφοδρή κριτική. Ο τότε πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης, ευχαρίστησε δημόσια τις ΗΠΑ από το βήμα της Βουλής, μια δήλωση που θεωρήθηκε ενδεικτική της αδυναμίας της Ελλάδας να επιβάλει τη θέση της στην κρίση. Παράλληλα, η στρατιωτική ηγεσία είχε περιορισμένες επιλογές, καθώς υπήρχε έλλειψη συντονισμού και σαφούς στρατηγικής.
Η σημερινή κατάσταση και οι διαρκείς προκλήσεις
Παρά τη φαινομενική αποκλιμάκωση, τα Ίμια παραμένουν σημείο τριβής μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Η τουρκική ακτοφυλακή εξακολουθεί να προκαλεί, ενώ οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου και θαλάσσιου χώρου αποτελούν καθημερινό φαινόμενο. Η ελληνική πλευρά, αν και έχει ενισχύσει την αμυντική της ικανότητα, καλείται να διαχειριστεί την τουρκική προκλητικότητα χωρίς να οδηγηθεί σε νέα κρίση.
Το χρέος της μνήμης
Είκοσι εννέα χρόνια μετά, η υπόθεση των Ιμίων δεν έχει κλείσει. Οι οικογένειες των τριών αξιωματικών εξακολουθούν να αναζητούν την αλήθεια και να ζητούν απαντήσεις. Η ελληνική πολιτεία έχει ηθική υποχρέωση να τιμήσει τη μνήμη τους και να διασφαλίσει ότι η θυσία τους δεν θα ξεχαστεί.
Τα Ίμια δεν είναι απλώς μια χαμένη μάχη στη διπλωματία. Είναι ένα διαρκές υπενθύμιση του τι μπορεί να συμβεί όταν οι γεωπολιτικές εντάσεις παραμένουν άλυτες και όταν οι πολιτικές ηγεσίες αδυνατούν να προστατεύσουν τα εθνικά συμφέροντα. Το ερώτημα που παραμένει ανοιχτό είναι αν η Ελλάδα έχει μάθει το μάθημα από την κρίση του 1996 ή αν μια παρόμοια κατάσταση θα μπορούσε να συμβεί ξανά στο μέλλον.
Γιώργος Γυρνάς....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου