ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΙΜΗΣΗΣ: "ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ''

Εργαστήρι Πολιτικής: « Διοικητική Μεταρρύθμιση & Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση για τη Δημόσια Διοίκηση και Αυτοδιοίκηση »

« Ασχολούμαι με τους θεσμούς Αποκέντρωσης από τα 1982 σε διάφορες θέσεις ευθύνης και, όσο περνούν τα χρόνια και η εμπειρία και η γνώση συσσωρεύονται, μεγαλώνει και ο θυμός. Μεγαλώνει, γιατί -βλέπω εδώ ανθρώπους με πολύ μεγάλη εμπειρία, που κατά καιρούς έχουν υπηρετήσει σε καίριες θέσεις στο Κράτος- αναρωτιέμαι, πως αυτή η Χώρα μέχρι σήμερα, δεν έχει καταφέρει να στήσει μια κρατική οντότητα, που δεν θα στηρίζεται μόνο στη διοίκηση ή στην ανακύκλωση κάποιων συγκεκριμένων στελεχών, αλλά θα ενεργοποιεί ανθρώπους και θα παράγει υπηρεσίες ποιότητας σε πρώτο χρόνο με το ελάχιστο δυνατό κόστος.

Τείνω να καταλήξω ότι το μεγάλο πρόβλημα είναι ο νεοσυγκεντρωτισμός, το πολιτικό προσωπικό που λαμβάνει κρίσιμες αποφάσεις, στερημένο όμως επαρκών δυνατοτήτων και η έλλειψη στόχων και συλλογικών πρακτικών από την κεντρική κρατική εξουσία.

Εάν σκεφτούμε ότι για τη Χώρα μας μελέτη του Ο.Ο.Σ.Α. δείχνει πως μας στοιχίζει κάθε χρόνο 7,6% του ΑΕΠ περίπου η γραφειοκρατία και η διαφθορά, σήμερα με τις παρεμβάσεις τις οποίες έχει κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ στο διοικητικό επίπεδο – διογκώνοντας υπέρμετρα τη γραφειοκρατία και μεταβάλλοντας τα δομικά χαρακτηριστικά της διαφθοράς – λογικά το ανωτέρω ποσοστό θα έχει ανέλθει άνω του 7.6%. Και όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι περίπου στο 3 %, θα μπορούσε κανείς να συμπεράνει ότι “υπάρχει λίπος” ώστε να μπορέσεις να κάνει εξοικονόμηση χρημάτων χωρίς να βάζεις φόρους ή να μειώνεις μισθούς και συντάξεις. Δηλαδή αυτό που λέγεται για το Κράτος από τη νεοφιλελεύθερη παράταξη, ότι “υπάρχει λίπος”, είναι αλήθεια, αλλά αυτό που έχουν στο μυαλό τους δεν είναι αυτό το οποίο θα έπρεπε να γίνει.

Πολλές προσπάθειες που είχαν γίνει κατά το παρελθόν για να υπάρξει ουσιαστική Αποκέντρωση η οποία θα έβαζε μέσα στο παιχνίδι της πολιτικής το δημιουργικό προσωπικό της Χώρας, με βάση την αρχή της εγγύτητας και της επικουρικότητας, έχουν ακολουθήσει τα τελευταία χρονιά ΠΟΡΕΙΑ ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ. Τούτο διότι το παρόν πολιτικό σύστημα θεωρεί ότι πρέπει να υπάρχει μια δεδομένη γραμμή, χωρίς να κινδυνεύουν οι παραδοσιακές πολιτικές σχέσεις που προφανώς θα μεταβληθούν, εάν δομήσεις ένα Κράτος αντίστοιχο των μοντέλων που υπάρχουν στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Το ΚΛΕΙΔΙ λοιπόν για μένα είναι η ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ. Όχι αυτή που έχουμε σήμερα.
Και το ερώτημα μεγαλύτερο ή μικρότερο Κράτος, δεν είναι δόκιμο ερώτημα. 
Χρειαζόμαστε Κράτος γιατί δεν έχουμε. Και όλα τα συμπτώματα, όλες οι συνέπειες στην οικονομία, στην κοινωνική συνοχή, στο κομμάτι των θεσμών, στη διάρθρωση των μεθόδων και των υποκειμένων της παραγωγής εξαρτώνται καθαρά από αυτό. Γιατί η γραφειοκρατία που αναφέρθηκε προηγούμενα δεν αφορά μόνο τους πολίτες, αφορά το ίδιο το Κράτος. Υπάρχει μια ΕΝΔΟΓΕΝΗΣ ΣΙΣΥΦΕΙΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ, η οποία έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στη λειτουργία και αυτής της κακής κρατικής μηχανής.

Αποκέντρωση.
Με βάση την αρχή της ΕΓΓΥΤΗΤΑΣ. 
Με ουσιαστική άσκηση της εξουσίας ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ για ο,τιδήποτε αφορά τη ζωή στο πρώτο επίπεδο. 
Φυσικά με κανόνες. Το Κράτος θέτει κανόνες, εγγυάται την εφαρμογή των κανόνων, δεν αναλαμβάνει να υλοποιήσει τους κανόνες τους οποίους θέτει.

Υπάρχουν δύο Σχολές. Η μία, με απλά λόγια, λέει ότι το Κράτος τα κάνει όλα, η παραδοσιακή Σχολή, η οποία έχει δημιουργήσει απόνερα στη σημερινή εποχή. Και η άλλη λέει ότι τα αφήνουμε όλα στην ιδιωτική οικονομία και με ένα μαγικό τρόπο θα ισορροπήσουν. Δεν γίνεται. Ούτε το ένα ούτε το άλλο.

Το Κράτος πρέπει να έχει επίσης ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑ. 
Δηλαδή να είναι ευεπίφορο στις αλλαγές, να έχει τη δυνατότητα να προσαρμόζεται με βάση τα δεδομένα της κάθε εποχής. Διαφορετικά δεν μπορεί να είναι χρήσιμο, δεν μπορεί να είναι χρηστικό, “φρακάρει”. 
Όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό, όλα αυτά τα χρόνια γνωρίζω ότι υπάρχουν άνθρωποι στη δημόσια διοίκηση οι οποίοι είναι εκπληκτικοί, με τρομακτικές δυνατότητες. Και αντί να επενδύει πάνω σε αυτούς το πολιτικό σύστημα, τους τραβάει προς τα κάτω, τους απογοητεύει. Δεν υπάρχουν ΚΙΝΗΤΡΑ, ό,τι και να γίνει η εξέλιξη είναι δεδομένη, δηλαδή υπάλληλος που θέλει να κάνει καριέρα στη δημόσια διοίκηση, γνωρίζει εκ των προτέρων πότε θα βγει και πως θα βγει, δεν έχει κίνητρο. Πλήττεις όταν είσαι στην ίδια θέση εργασίας, πρέπει να έχεις κινητικότητα μέσα στη τη Διοίκηση. Να μπορείς να αλλάζεις αντικείμενα, να μορφώνεσαι δια βίου, να αποκτάς ενδιαφέροντα ώστε να είσαι χρήσιμος. 
Ναι, αλλά η Χώρα μας έχει κατά καιρούς Πρωθυπουργούς οι οποίοι δεν έχουν δουλέψει μία ώρα για τον επιούσιο. Αυτό το φαινόμενο υπάρχει και μέσα στη Διοίκηση. Δηλαδή σε καίριες θέσεις που λαμβάνονται αποφάσεις, λαμβάνονται από ανθρώπους οι οποίοι δεν γνωρίζουν. Αυτοί οι άνθρωποι είναι όμως οι οποίοι λαμβάνουν τις Αποφάσεις. Και αυτοί οι άνθρωποι είναι που τραβάνε όλο το σύστημα προς τα κάτω.

Γι’ αυτό και προκύπτει πρόβλημα με το θέμα της αξιολόγησης, γιατί, κατά την άποψή μου, ΜΙΑ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΧΤΥΠΗΣΕΙ ΣΤΗ ΡΙΖΑ ΑΥΤΈΣ ΤΙΣ ΚΑΘΕΣΤΗΚΥΙΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ και τα κυκλώματα των δήθεν πολιτικών ισορροπιών που ξεδιπλώνονται παντού, ξεκινώντας από το Δήμαρχο και φθάνοντας μέχρι το Υπουργικό Συμβούλιο. Όλα αυτά θέλουν ξήλωμα.

Επιπλέον, υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα όσον αφορά τον προσανατολισμό. 
Νομίζω ότι αυτό που πρέπει να εξασφαλίζεται ως κόρη οφθαλμού είναι Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ που ανήκει αδιαμφισβήτητα στο Κράτος, περιγραφόμενη στις Δημοκρατίες από την εκάστοτε εκλογική εντολή σε κάθε επίπεδο άσκησης της εξουσίας.
Να το πω απλά. Υπάρχει ένα ερώτημα εάν δύναται να ανατίθεται η αποκομιδή των απορριμμάτων σε ιδιώτες ή όχι. 
Ο ΣΥΡΙΖΑ μαζί με τους ΑΝΕΛ έχουν ψηφίσει διάταξη νόμου και έχουν δώσει την αποκομιδή των απορριμμάτων στους μεγάλους παραγωγούς, με αποτέλεσμα να υπάρχει τώρα μια συνολικά μεγάλη επιβάρυνση στον κόσμο, σε Δήμους. Και έχει ήδη ψηφιστεί αυτό και το κρύβουν γιατί τους εκθέτει επειδή προπαγανδίζουν το ακριβώς αντίθετο. Και τολμούν να θέτουν διλήμματα, εάν απαγορεύεται να πηγαίνει σε ιδιώτες το κομμάτι της αποκομιδής; Δηλαδή εάν ο Δήμος, ακολουθώντας ΚΑΝΟΝΕΣ, παρακολουθεί και εγγυάται τη σωστή εφαρμογή της τιμολογιακής πολιτικής, με αποτέλεσμα να παρέχει υπηρεσίες ποιότητας σε πρώτο χρόνο στον πολίτη, υπάρχει πρόβλημα; Δηλαδή ο κόσμος πρέπει να τρώει οπωσδήποτε “το δόλωμα” ότι όλα τα κάνει το Κράτος; Το Δημόσιο δεν χρησιμοποιεί εργολάβους, “νταβατζήδες” όπως τους αναφέρουν, για να κάνει τα έργα του; Εδώ ποια η διαφορά; Σε κρίσιμα θέματα της Διοίκησης που δεν είναι με την κλασσική ορολογία μόνιμες και διαρκείς ανάγκες, δεν θα μπορούσε η Διοίκησηνα χρησιμοποιήσει οργανωμένα γραφεία της αγοράς για να υλοποιηθεί συγκεκριμένο έργο; Βεβαίως και θα μπορούσε. Αρκεί το Κράτος να έχει φροντίσει να πιστοποιήσει αυτά τα γραφεία της αγοράς, τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε αυτή την κατάσταση. Το Κράτος λοιπόν πρέπει να έχει τη δυνατότητα ΝΑ ΠΕΤΥΧΑΙΝΕΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ και να είναι ΑΠΟΔΟΤΙΚΟ.
Αν δεν μπορεί, ανάλογα με τη θεσμική διάρθρωση την οποία θα έχει, τότε πραγματικά πρέπει να υπάρχει ένα 2ο επίπεδο που επικουρικά θα έρχεται να βοηθάει εκεί όπου υπάρχει αδυναμία και ανάγκη. 
Τα μοντέλα αυτά τα έχουν εφαρμόσει άλλοι, τα έχουν επεξεργαστεί, τα έχουν προσαρμόσει και είναι αποτελεσματικά. Και εμείς ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΖΟΥΜΕ ως Χώρα κάθε φορά που αλλάζουν Κυβερνήσεις ή άλλοι παράγοντες, για να μπορέσουμε να έχουμε πρόοδο. Εκεί είναι το μεγάλο το πρόβλημα.

Αυτό το Κράτος μπορεί να αλλάξει; Δεν μπορεί. 
Ό,τι και να γίνει, η γραφειοκρατία είναι τόσο πολύ εδραιωμένη, “πακτωμένη”, που το μόνο που πρέπει να κάνεις, είναι ΝΑ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΕΙΣ. Να τη βελτιώσεις δεν υπάρχει περίπτωση.

Υπάρχουν σε κάθε νομοσχέδιο διατάξεις που είναι “στα ψιλά γράμματα” και εξυπηρετούν συγκεκριμένες σκοπιμότητες. Και η γραφειοκρατία προφανώς είναι ΑΝΑΠΟΣΠΑΣΤΑ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ. 
Υπάρχει σκοπιμότητα διαφθοράς στα παρείσακτα σημεία στάσης που διέρχεται ο πολίτης, στα γραφεία και τις υπηρεσίες. Από τους πόρους συνοχής, λόγω της γραφειοκρατίες και των μηχανισμών, από το ποσό που αφορά στο φυσικό αντικείμενο, μέρος μόνο να πηγαίνει στο φυσικό αντικείμενο και τα υπόλοιπα πηγαίνουν στην παραοικονομία και στον παρασιτισμό.

Όσον αφορά τα έργα, ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΧΕΙ ΠΕΤΥΧΕΙ ΝΑ “ΦΡΕΝΑΡΕΙ” ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΤΟΧΕΥΕΙ ΝΑ ΔΙΟΓΚΩΣΕΙ, το Κράτος. 
Από τη μια μεριά διορίζει με κάθε ευκαιρία κομματικούς, για να στήσει ένα μηχανισμό, θεωρώντας ότι έτσι μπορεί να κρατηθεί στην πολιτική επικαιρότητα και στην εξουσία – το κάναμε και εμείς ως ΠΑΣΟΚ αυτό κάποια στιγμή παλαιότερα, απεδείχθη ότι δεν είναι τόσο αποτελεσματικό – ωστόσο, από την άλλη μεριά, “φρενάρει” τις κρατικές λειτουργίες για να μπορεί να πετυχαίνει πλεονάσματα, κρατά αναξιοποίητο τον ελάχιστο εθνικό πλούτο που υπάρχει μέσω των Προγραμμάτων Δημοσίων Επενδύσεων ή των Προγραμμάτων Συνοχής, γιατί δεν έχει τα λεφτά να δαπανήσει.
Και πως το πέτυχε αυτό; Με τις διατάξεις που περιλαμβάνει ο νόμος περί δημοσίων συμβάσεων (ν.4412/2016) καθίσταται στην πράξη αδύνατη η υλοποίηση των μελετών και των έργων.

Θεωρώ ότι πρόκειται για μια συζήτηση που μπορεί να πάει μακριά, αλλά Η ΛΥΣΗ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΑΠΛΗ, σας είπα ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ, δε χρειάζεται τίποτα άλλο. 
Η υλοποίηση της Αποκέντρωσης, δεδομένου ότι τόσα χρόνια βιώνουμε το συγκεντρωτισμό, όσα ρίσκα και εάν εμπεριέχει, έρχεται η στιγμή που μέσα σε λίγα χρόνια επιτυγχάνει την ισορροπία του νέου συστήματος.

Αν δεν είχε γίνει ο Καλλικράτης (ν.3852/2010), η Χώρα σήμερα θα ήταν διαλυμένη. Δεν θα υπήρχε τίποτα.

Αναφορικά με την μηχανοργάνωση και την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών της πληροφορικής και της επικοινωνίας, η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ τους είναι αναντίρρητη. 
Όμως, έχουν δαπανηθεί άπειροι πόροι, από την εποχή των Μ.Ο.Π.-θυμάμαι τον Ανδρέα Παπανδρέου που αναφερόταν στην ηλεκτρονική επανάσταση εκείνη την περίοδο και ακουγόταν στους περισσότερους ως κάτι εκτός εποχής- χωρίς να έχουν αξιοποιηθεί επαρκώς.
Είναι ακόμη πολλά βήματα που πρέπει να υλοποιηθούν. Σήμερα το αποτέλεσμα στη μηχανογραφική προσαρμογή είναι απόλυτα παρωχημένο. Ένα πρακτικό παράδειγμα, για να μπορέσει Δήμος της περιφέρειας να λειτουργήσει μέσα στο “Σύζευξις” πρέπει να ξενυχτήσει μεταμεσονύχτιες ώρες, όταν δεν είναι τόσο “φορτωμένο” το σύστημα, και αυτό για να κάνει μια απλή πράξη. Υπάρχει πρακτικό πρόβλημα και στη συμβατότητα των συστημάτων, ευτυχώς που πραγματοποιήθηκε η μετάπτωση των αρχείων το 2010 εξαιτίας του “Καλλικράτη” και μπορούν, στοιχειωδώς τουλάχιστον, να λειτουργούν οι Δήμοι.

Μια αναφορά για το πολιτικό προσωπικό. Η πρόβλεψη που έχει ενταχθεί στις διεθνείς δεσμεύσεις της Χώρας βάσει του 3ου Μνημονίου και αφορά την “αποπολιτικοποίηση” ή “αποκομμματικοποίηση” (depoliticisation”) της δημόσιας διοίκησης, χρειάζεται πολύ μεγάλη ΠΡΟΣΟΧΗ στην εξειδίκευση της. 
Πρέπει ιδίως να καλλιεργεί ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΤΟΤΗΤΑΣ ΑΥΤΩΝ, γιατί και εκεί υπάρχει πρόβλημα. Δεν συμφωνώ με τη διοίκηση που δεν υλοποιεί προγραμματική πολιτική δέσμευση, αλλά κάτι άλλο.

Επαναλαμβάνω τη σημασία της πρόβλεψης ΚΙΝΗΤΡΩΝ στο προσωπικό. Έχουμε επίλεκτα στελέχη, αλλά είναι τέτοιο το σύστημα που τα ακυρώνει.

Χρειάζεται ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. 
Και χρειάζονται φυσικά και ΠΟΙΝΕΣ. 
Όταν δεν είσαι ικανός να βρίσκεσαι σε μια θέση, μέσω της αξιολόγησης, μπορεί να πας κάπου αλλού όπου ενδεχομένως μπορείς να είσαι χρήσιμος. Δεν θα είσαι ο ανασχετικός παράγοντας στην προώθηση της δουλειάς αυτής της Υπηρεσίας. 
Αυτό λοιπόν ανοίγει ένα Κεφάλαιο στο οποίο θα πρέπει να εντρυφήσουμε. 
Χρειαζόμαστε και καινούριες θέσεις εργασίας στο Δημόσιο.
Χρειάζεται να κατανοήσουμε ότι ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΤΙΠΑΛΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ, αντίθετα και οι μεν και οι δε οφείλουν να συνεργάζονται, ώστε να υπάρχει αξιοποίηση των πολύτιμων πόρων που εισφέρει ο ελληνικός λαός μέσω της φορολογίας και να γίνονται κατά κανόνα λειτουργικές αποσβέσεις. Δηλαδή δώσε στον ιδιώτη, εφόσον μπορεί να αποφέρει περισσότερα στην οικονομία μέσω της φορολογίας, της άμεσης και της έμμεσης, και βάλε το Κράτος εκεί όπου ο ιδιώτης δεν έχει ενδιαφέρον, για να μπορεί να κρατά την κοινωνική συνοχή και να διαμορφώνει όρους δημιουργίας αγορών μέσα στην οικονομία και ανταγωνιστικότητα.

ΑΥΤΟΣ Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΟΙΞΕΙ ΑΥΤΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ, δεν είναι ταμπού, πρέπει να τα ανοίξουμε, να τα συζητήσουμε, είναι προφανώς συνδεδεμένα με την ιδεολογία μας. Άλλωστε το “Κεφάλαιο” που είχε γράψει ο Μαρξ δεν μπορούσε να προβλέψει ότι η ζωή θα προχωρήσει με αυτούς τους ιλιγγιώδεις ρυθμούς, χρειάζονται νέες αναφορές στη σημερινή κοινωνία για το τι είναι “προοδευτισμός” και τι δεν είναι. Σίγουρα όμως δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. »

ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΙΜΗΣΗΣ
ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ
ΜΕΛΟΣ Δ.Σ. Κ.Ε.Δ.Ε.

Apostolos Kimisis